|
||
|
|
|
|
||
|
|
| Discite securos non umquam credere amores: |
||||
| ipsa Venus, cui flamma potens, cui militat ardor, |
||||
| quae tuto posset custode Cupidine amare, |
||||
| quae docet et fraudes et amorum furta tuetur, |
||||
| 5 | nec sibi securas valuit praebere latebras |
|||
| Improbe, dure puer, crudelis crimine matris, |
||||
| pompam ducis, Amor, nullo satiate triumpho! |
||||
| Quid conversa Iovis laetaris fulmina semper? |
||||
| Ut mage flammantes possis laudare sagittas, |
||||
| 10 | iunge, puer, teretes Veneris Martisque catenas: | |||
| gestet amans Mavors titulos et vincula portet |
||||
| captivus, quem bella timent; utque ipse veharis, |
||||
| iam roseis fera colla iugis submittat amator. |
||||
| Post vulnus, post bella potens Gradivus anhelat |
||||
| 15 | in castris modo tiro tuis, semperque timendus |
|||
| te timet et sequitur qua ducunt vincla marita. |
||||
| Ite, precor, Musae: dum Mars, dum blanda Cythere |
||||
| imis ducta trahunt suspiria crebra medullis, |
||||
| dumque intermixti captatur spiritus oris, |
||||
| 20 | carmine doctiloquo Vulcani vincla parate, | |||
| quae Martem nectant Veneris nec brachia laedant |
||||
| inter delicias roseo prope livida serto. |
||||
| Namque ferunt Paphien, Vulcani et Martis amorem, |
||||
| inter adulterium nec iusti iura mariti |
||||
| 25 | indice sub Phoebo captam gessisse catenas: |
|||
| illa manus duros nexus tulit, illa mariti |
||||
| ferrea vincla sui. Quae vis fuit ista doloris! |
||||
| An fortem faciebat amor? Quid, saeve, laboras? |
||||
| Cur nodos Veneris Cyclopia flamma paravit? |
||||
| 30 | De roseis conecte manus, Vulcane, catenis! | |||
| Nec tu deinde liges, sed blandus vincla Cupido, |
||||
| ne palmas duro cum nodus vulnere laedat. |
||||
| Lucus erat Marti gratus, post vulnera Adonis |
||||
| pictus amore deae; si Phoebi lumina desint |
||||
| 35 | tutus adulterio: dignus quem Cypris amaret, |
|||
| quem Byblos coleret, dignus quem Gratia servet. |
||||
| Vilia non illo surgebant gramina luco: |
||||
| pingunt purpureos candentia lilia flores; |
||||
| ornat terra nemus: nunc lotos mitis inumbrat, |
||||
| 40 | nunc laurus, nunc myrtus. Habent sua munera rami: | |||
| namque hic per frondes redolentia lilia pendent, |
||||
| hic rosa cum violis, hic omnis gratia florum, |
||||
| hic inter violas coma mollis laeta hyacinthi: |
||||
| dignus amore locus, cui tot sint munera rerum! |
||||
| 45 | Non tamen in lucis aurum, non purpura fulget: |
|||
| flos lectus, flos vincla toris, substramina flores: |
||||
| deliciis Veneris dives natura laborat: |
||||
| texerat hic liquidos fontes non vilis harundo, |
||||
| sed qua saeva puer componat tela Cupido: |
||||
| 50 | hunc solum Paphie, puto, lucum fecit amori. | |||
| Hic Martem expectare solet: quid Gratia cessat, |
||||
| quid Charites? Cur, saeve puer, non lilia nectis? |
||||
| Tu lectum consterne rosis, tu serta parato |
||||
| et roseis crinem nodis subnecte decenter. |
||||
| 55 | Haec modo purpureum dccerpens pollice florem |
|||
| cum delibat eum, suspiria ducat odore; |
||||
| ast tibi blanda manus (florem) sub pectore condat; |
||||
| tu, ne purpurei laedat te spina roseti, |
||||
| destrictis teneras foliis constringe papillas: |
||||
| 60 | sic decet in Veneris lucis gaudere puellas! | |||
| Ut tamen inlaesos Paphiac servetis amores, |
||||
| vincula sic mixtis caute constringite ramis, |
||||
| ne diffusa ferat per frondes lumina Titan. |
||||
| His igitur lucis Paphie, dum proelia Mavors |
||||
| 65 | horrida, dum populos diro terrore fatigat, |
|||
| ludebat teneris Bybli permixta puellis: |
||||
| nunc varios canto divom referebat amores |
||||
| inque modum vocis nunc motus forte decentes |
||||
| corpore laeta dabat, nunc miscens denique plantas, |
||||
| 70 | nunc alterna movens suspenso pollice crura, | |||
| molliter inflexo subnitens poplite sidit; |
||||
| saepe comam pulchro collectam flore ligabat, |
||||
| ornans ambrosios divino pectine crines. |
||||
| Dum ludos sic blanda Venus, dum gaudia miscet |
||||
| 75 | et dum suspenso solatia quaerit amori, |
|||
| <et> dum flet quod sera venit sibi grata voluptas, |
||||
| ecce furens post bella deus, post proelia victor |
||||
| victus amore venit. Cur gestas ferrea tela? |
||||
| Ne metuat Cypris, comptum decet ire rosetis. |
||||
| 80 | A, quotiens Paphie vultum mentita furentis | |||
| lumine converso serum incusavit amantem! |
||||
| Verbera saepe dolens mentita est dulcia serto, |
||||
| aut, ut forte magis succenso Marte placeret, |
||||
| amovit teneris suspendens oscula labris, |
||||
| 85 | nec totum effundens medio blanditur amore. |
|||
| Decidit aut posita est devictis lancea palmis; |
||||
| sed, dum forte cadit, myrto retinente pependit. |
||||
| Ensem tolle, puer; galeam tu, Gratia, solve! |
||||
| Haec laxet nodos, haec ferrea vincula temptet: |
||||
| 90 | solvite, Bybliades, praeduri pectora Martis | |||
| loricaeque moras; vos scuta et tela tenete: |
||||
| nunc violas tractare decet! Laetare, Cupido, |
||||
| terribilem divum tuo solo numine victum: |
||||
| pro telis flores, pro scuto myrtea serta, |
||||
| 95 | et rosa forte loco est gladii, quem iure tremescunt! |
|||
| Iverat ad lectum Mavors, et pondere duro |
||||
| floribus incumbens totum turbarat honorem; |
||||
| ibat pulchra Venus vix presso pollice cauta, |
||||
| florea ne teneras violarent spicula plantas; |
||||
| 100 | et nunc innectens, ne rumpant oscula, crinem, | |||
| nunc vestes fluitare sinens, vix, laxa retentat, |
||||
| cum nec tota latet nec totum nudat amorem. |
||||
| Ille inter flores, furtivo lumine, tectus, |
||||
| spectat hians Venerem totoque ardore tremescit. |
||||
| 105 | Incubuit lectis Paphie. Proh sancte Cupido, |
|||
| quam blandas voces, quae tunc ibi murmura fundunt! |
||||
| Oscula permixtis quae tunc fixere labellis! |
||||
| Quam bene consertis haeserunt artibus artus! |
||||
| Stringebat Paphiae Mavors tunc pectore dextram | ||||
| 110 | et collo innexam ne laedant pondera laevam, | |||
| lilia cum roseis supponit candida sertis; |
||||
| saepe levi cruris tactu commovit amantem |
||||
| in flammas, quas diva fovet. Iam languida fessos |
||||
| forte quies Martis tandem compresserat artus; |
||||
| 115 | non tamen omnis amor, non omnis pectore cessit |
|||
| flamma dei: trahit in medio suspiria somno |
||||
| et venerem totis pulmonibus ardor anhelat. |
||||
| Ipsa Venus tunc tunc calidis suspensa venenis |
||||
| uritur ardescens, nec somnia parta quiete... | ||||
| 120 | O quam blanda quies! O quam bene presserat artus | |||
| nudos forte sopor! Niveis suffulta lacertis |
||||
| colla nitent; pectus gemino quasi sidere turget. |
||||
| Non omnis resupina iacet, sed corpore flexo |
||||
| molliter et laterum qua se confinia iungant; |
||||
| 125 | Martem respiciens, deponit lumina somno, |
|||
| sed gratiosa, decens... Pro lucis forte Cupido |
||||
| Martis tela regens; quae postquam singula <lustrat> |
||||
| loricam clipeum gladium galeaeque minaces |
||||
| cristas flore ligat: tunc hastae pondera temptat |
||||
| 130 | miraturque suis tantum licuisse sagittis. | |||
| Iam medium Phoebus radiis possederat orbem, |
||||
| iam tumidum calidis spatium libraverat horis: |
||||
| flammantes retinebat equos. Proh conscia facti |
||||
| invida lux! Veneris qui nunc produntur amores |
||||
| 135 | lumine, Phoebe, tuo! Stant capti indice tanto |
|||
| Mars Amor et Paphie, ramisque inserta tremescunt |
||||
| lumina, nec crimen possunt te teste negare. |
||||
| Viderat effusis Gradivum Phoebus habenis |
||||
| in gremio Paphiae spirantem incendia amoris. |
||||
| 140 | O rerum male tuta fides! O gaudia et ipsis | |||
| vix secura deis! Quis non, cum Cypris amaret, |
||||
| praeside sub tanto tutum speraret amare? |
||||
| Criminis exemplum si iam de numine habemus, | ||||
| quid speret mortalis amor? Quae vota ferenda? |
||||
| 145 | Quod numen poscat, quo sit securus adulter? |
|||
| Cypris amat, nec tuta tamen! Compressit habenas |
||||
| Phoebus et ad lucos tantum puto lumina vertit, |
||||
| et sic pauca refert: "Nunc sparge tela, Cupido; |
||||
| nunc nunc, diva Venus, nati devicta sagittis, |
||||
| 150 | da mihi solamen: sub te securus amavi: | |||
| fabula, non crimen, nostri dicentur amores". |
||||
| Haec ait et dictis Vulcanum instigat amaris: |
||||
| "Dic ubi sit Cytherea decens, secure marite! |
||||
| Te expectat lacrimans, tibi castum servat amorem? |
||||
| 156 | Vel, si forte tuae Veneris fera crimina nescis, |
|||
| 155 | quaere simul Martem, cui tu modo tela parasti". |
|||
| Dixit et infuso radiabat lumine lucum, |
||||
| inque fidem sceleris totos demiserat ignes. |
||||
| Haeserat Ignipotens, stupefactus crimine tanto; |
||||
| 160 | iam quasi torpescens - vix sufficit ira dolori - | |||
| ore fremit maestoque modo gemit ultima pulsans |
||||
| ilia et indignans suspiria pressa fatigat. |
||||
| Antra furens Aetnaea petit: vix iusserat, omnes |
||||
| incubuere manus: multum dolor addidit arti. |
||||
| 165 | Quam cito cuncta gerunt ars numen flamma maritus |
|||
| ira dolor! Nam vix causam tunc forte iubendo |
||||
| dixerat, et vindex coniunx iam vincla ferebat. |
||||
| Pervenit ad lucos, non ipsi visus Amori, |
||||
| non Chariti: totas arti mandaverat iras. |
||||
| 170 | Vincula tunc manibus suspenso molliter ictu | |||
| inligat et teneris conectit bracchia palmis. |
||||
| Excutitur somno Mavors et pulchra Cythere: |
||||
| posset Gradivus validos disrumpere nexus, |
||||
| sed retinebat amor, Veneris ne bracchia laedat. |
||||
| 175 | Tunc tu sub galea, tunc inter tela latebas, |
|||
| saeve Cupido, timens. Stat Mavors lumine torvo |
||||
| atque indignatur, quod sit deprensus adulter; |
||||
| at Paphie conversa dolet non crimina facti, |
||||
| sed quae sit vindicta sibi tum singula volvens |
||||
| 180 | cogitat et poenam sentit, si Phoebus amaret. | |||
| Iamque dolos properans decorabat cornua tauri, |
||||
| Pasiphaae crimen mixtique cupidinis iram. | ||||
|
|
|
|